Quyền đối với bất động sản liền kề là một quyền phái sinh từ chế định sở hữu, xuất hiện từ thời La Mã cổ đại và được quy định trong Bộ luật Dân sự (BLDS). Trong các quyền đối với bất động sản liền kề, quyền về lối đi qua là một quyền đặc biệt quan trọng. Thực tế, bất kì chủ thể nào cũng có nhu cầu sử dụng lối đi để thông thương ra đường công cộng, phục vụ cuộc sống hằng ngày. Vì vậy, quyền yêu cầu mở lối của chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc khi không có hoặc không đủ lối đi là một quyền dân sự rất thiết thực của người dân. Tuy nhiên, vẫn có một số điểm bất cập còn tồn tại, gây khó khăn cho các bên chủ thể cũng như việc xử lý, giải quyết tranh chấp.
Văn phòng Thừa Phát Lại quận Hà Đông có nhận được một thắc mắc từ khách hàng như sau:
Tôi có mua một căn nhà có diện tích 50 m2 của vợ chồng bác A, thửa đất tôi mua nằm trong thửa đất có tổng diện tích 200 m2, và ở góc trong cùng. Khi xem xét kết cấu mảnh đất do không có lối đi ra nên tôi đã yêu cầu vợ chồng bác A dành cho mình một lối đi có diện tích 10 m2 từ mảnh đất của nhà tôi ra đường với điều kiện tôi phải đưa cho vợ chồng bác A thêm 50 triệu đồng. Vậy tôi phải làm gì để gia đình bác A không nuốt lời sau khi đã nhận tiền của tôi?
Để trả lời cho câu hỏi của bạn, Thừa Phát Lại – Văn phòng Thừa Phát Lại quận Hà Đông đưa ra nhận định như sau:
Liên quan đến quyền về lối đi, Điều 254 Bộ luật Dân sự (BLDS) năm 2015, quy định như sau:
“1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc khan đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.
Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.
Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.
3.Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.”.
Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.
Như vậy, Đối với tình huống của bạn, Vì thửa đất bạn mua có vị trí trong góc, bị vây bọc bởi các thửa đất khác nên bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu vợ chồng bác A hoặc một một gia đình khác phía ngoài dành cho bạn một lối đi chung. Tuy nhiên, lối đi bạn yêu cầu mở phải thuận tiện, hợp lý nhất và ít gây ra thiệt hại, phiền hà nhất cho thửa đất và gia đình phía ngoài. Đồng thời bạn cũng phải bồi thường một khoản tiền tương xứng với giá trị của thửa đất đó.
Đồng thời, những thoả thuận của bạn với gia đình bác A cần phải được ghi nhận lại để làm căn cứ sau này nếu như có tranh chấp xảy ra. Bạn nên yêu cầu Thừa Phát Lại Lập Vi Bằng để ghi nhận cho các thỏa thuận, việc giao tiền và hiện trạng lối đi chung. Bởi Vi Bằng là văn bản do Thừa Phát Lại lập, ghi nhận trực tiếp, chính xác các giao dịch, thỏa thuận giữa hai bên, thường được sử dụng trong xét xử và các quan hệ pháp lý khác. Vi Bằng mặc nhiên có giá trị chứng cứ, không cần phải chứng minh, giúp cho bạn dễ dàng được Tòa Án thụ lý, giải quyết yêu cầu, bảo vệ kịp thời quyền và lợi ích chính đáng của bạn. Không chỉ thế, Vi Bằng còn được các Văn Phòng Thừa Phát Lại đăng ký tại Sở Tư Pháp để lưu trữ và thẩm định về nội dung, giúp bạn yên tâm về tính pháp lý.
𝐐𝐮𝐲́ 𝐤𝐡𝐚́𝐜𝐡 𝐜𝐨́ 𝐧𝐡𝐮 𝐜𝐚̂̀𝐮 𝐭𝐮̛ 𝐯𝐚̂́𝐧 𝐝𝐢̣𝐜𝐡 𝐯𝐮̣ 𝐋𝐚̣̂𝐩 𝐕𝐢 𝐁𝐚̆̀𝐧𝐠, 𝐱𝐢𝐧 𝐯𝐮𝐢 𝐥𝐨̀𝐧𝐠 𝐥𝐢𝐞̂𝐧 𝐡𝐞̣̂:
VĂN PHÒNG THỪA PHÁT LẠI QUẬN HÀ ĐÔNG 
𝐓𝐫𝐮̣ 𝐬𝐨̛̉: 𝐀𝟐𝟔 𝐤𝐡𝐮 đ𝐚̂́𝐮 𝐠𝐢𝐚́ 𝐪𝐮𝐲𝐞̂̀𝐧 𝐬𝐮̛̉ 𝐝𝐮̣𝐧𝐠 đ𝐚̂́𝐭 𝐕𝐚̣𝐧 𝐏𝐡𝐮́𝐜, 𝐩𝐡𝐮̛𝐨̛̀𝐧𝐠 𝐕𝐚̣𝐧 𝐏𝐡𝐮́𝐜, 𝐪𝐮𝐚̣̂𝐧 𝐇𝐚̀ Đ𝐨̂𝐧𝐠, 𝐭𝐡𝐚̀𝐧𝐡 𝐩𝐡𝐨̂́ 𝐇𝐚̀ 𝐍𝐨̣̂𝐢
𝐖𝐞𝐛𝐬𝐢𝐭𝐞: https://thuaphatlaihadong.com 𝐄𝐦𝐚𝐢𝐥: thuaphatlaihadong@gmail.com Đ𝐢𝐞̣̂𝐧 𝐭𝐡𝐨𝐚̣𝐢: (𝟎𝟐𝟒) 𝟔𝟔𝟓𝟖 𝟑𝟑𝟓𝟓 – (𝟎𝟐𝟒) 𝟐𝟐𝟑𝟗 𝟑𝟑𝟖𝟖 𝐇𝐨𝐭𝐥𝐢𝐧𝐞: 𝟎𝟗𝟏𝟗 𝟐𝟓𝟔 𝟖𝟑𝟖 – 𝟎𝟗𝟏 𝟑𝟑𝟗 𝟐𝟖𝟑𝟖
