Khi giao kết hợp đồng cho thuê nhà, xưởng, các bên thường không để ý đến thỏa thuận về việc trả lại nhà theo nguyên trạng ban đầu, cũng như những tài sản đính kèm nhà, xưởng cho thuê. Hoặc có thỏa thuận, nhưng lại thiếu văn bản mô tả chi tiết, chính xác hiện trạng nhà, xưởng, tài sản thuê. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tranh chấp hợp đồng cho thuê nhà.
Vậy, làm thế nào để giảm thiểu tình trạng nói trên, hướng đến những giao dịch bình đẳng mà đôi bên cùng có lợi?
Khi giao kết hợp đồng cho thuê nhà, xưởng, các bên nên thỏa thuận chi tiết danh mục tài sản thuộc phần tài sản thuê, đồng thời thỏa thuận Bên thuê nhà phải trả lại nguyên trạng căn nhà, xưởng như lúc ban đầu khi giao kết hợp đồng thuê nhà, xưởng.
Trường hợp bạn cho thuê nhà có bao gồm các tài sản, vật dụng khác (đồng hồ điện, đồng hồ nước, máy lạnh, đèn chùm …), thì khi bàn giao cần thiết phải liệt kê, miêu tả tất cả các tài sản, vật dụng đó một cách chi tiết, cụ thể nhằm chứng minh việc có tồn tại và thiệt hại (nếu có) đối với các tài sản, vật dụng đó sau khi hết thời hạn thuê. Nhìn chung, nội dung chủ yếu của hợp đồng thuê nhà là các vấn đề liên quan đến đối tượng hợp đồng, giá cả, thời điểm bàn giao nhà thuê, thời điểm trả tiền thuê, quyền và nghĩa vụ các bên… Còn hiện trạng đối tượng thì không được miêu tả tỉ mỉ, chi tiết gây khó khăn trong việc xác định trách nhiệm bồi thường của bên thuê, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của bên cho thuê.
Vì vậy, các bên cần tạo lập một văn bản ghi nhận hiện trạng nhà, xưởng khi cho thuê, cũng như danh mục những tài sản đính kèm và tình trạng sử dụng.
Để có cơ sở giải quyết các tranh chấp xảy ra liên quan tài sản, vật dụng bên trong nhà thuê, bạn chỉ có thể yêu cầu Thừa phát lại lập Vi bằng ghi nhận việc kiểm kê, tài sản, vật dụng khi bàn giao để làm chứng cứ. Vi bằng của Thừa phát lại trong trường hợp này sẽ ghi nhận, mô tả một cách chi tiết, cụ thể: chủng loại tài sản, số lượng, hiện trạng sử dụng… Đồng thời, kèm theo Vi bằng là hình ảnh tài sản, đoạn phim ghi hình quá trình kiểm kê và biên bản kiểm kê.
Đối với vấn đề thỏa thuận trả lại nguyên trạng căn nhà như lúc ban đầu khi giao kết hợp đồng thuê nhà, cơ sở nào để xác định hiện trạng nhà thuê ban đầu để chứng minh thiệt hại (nếu có)? Tương tự như trường hợp trên, cả hai bên nên yêu cầu Thừa phát lại lập Vi bằng giúp bạn tạo lập chứng cứ hợp pháp. Vi bằng này ghi nhận hiện trạng nhà thuê tại thời điểm bàn giao về diện tích, kết cấu, tình trạng nhà, tường, nền…. Kèm theo Vi bằng là hình ảnh nhà, xưởng thuê, đoạn phim ghi hình quá trình lập Vi bằng.
Vi bằng ghi nhận hiện trạng nhà, xưởng, kiểm kê tài sản đính kèm khi bàn giao nhà, xưởng cho thuê là chứng cứ để các bên thực hiện khi thanh lý hợp đồng, cũng như là cơ sở để giải quyết tranh chấp (nếu có) về sau. Mặt khác, khi thanh lý hợp đồng thuê nhà xưởng, nếu cần thiết, nên nhờ Thừa Phát Lại lập vi bằng ghi nhận hiện trạng nhà, xưởng, tài sản khi thanh lý hợp đồng, làm cơ sở cho việc giải quyết bồi thường, hoặc giải quyết tranh chấp (nếu có).