Cho thuê nhà là cách để tăng thêm thu nhập mà nhiều người đang sử dụng. Tuy nhiên, trong nhiều vụ việc, cả người thuê lẫn chủ nhà đều mù mờ về các quy định pháp luật hoặc ít để ý đến các chi tiết trong hợp đồng thuê nhà, dẫn đến không thể chứng minh thiệt hại khi hai bên phát sinh tranh chấp. Không ít chủ nhà đã gặp cảnh ‘dở khóc dở cười’ khi phát sinh tranh chấp với người thuê nhà, do hợp đồng cho thuê không chặt chẽ. Không chỉ vậy, việc lấy lại nhà đã cho thuê cũng khó khăn không kém.
Tình huống
TH1: Chị Hoa cho thuê một căn hộ với giá 10 triệu đồng/tháng, thời hạn thuê là một năm. Hai bên thỏa thuận đặt cọc 20 triệu đồng. Tuy nhiên, khi hết thời hạn hợp đồng, bên thuê trả nhà với hiện trạng căn nhà bị hư hỏng nhiều bộ phận. Chị Hoa cho rằng bên thuê nhà phải đền bù thiệt hại nên đã giữ lại tiền đặt cọc. Song một năm sau đó, người thuê bất ngờ kiện chủ nhà ra tòa đòi lại tiền cọc.
TH2: Bà An ký hợp đồng cho ông Minh và ông Nam thuê căn nhà trong thời hạn 5 năm để mở nhà hàng. Theo thỏa thuận, bà An đồng ý cho người thuê sửa chữa một số khu vực nhưng không được cho người khác ở trong nhà. Sau khi nhận bàn giao nhà, phía ông Minh tiến hành sửa chữa nhà nhưng bà An không đồng ý. Cho rằng chủ nhà đã vi phạm hợp đồng ký kết nên người thuê đã kiện ra tòa, yêu cầu chấm dứt hợp đồng đã ký và bồi thường thiệt hại.
Xử lý thế nào?
Để biết việc chủ nhà có được lấy lại nhà để cho người khác thuê trong thời gian hai bên đang xảy ra tranh chấp hay không thì phải căn cứ vào thỏa thuận trong hợp đồng đã ký kết. Tuy nhiên, nếu hợp đồng chưa hết thời hạn thực hiện thì vào thời điểm chủ nhà hoặc người thuê kiện bên kia ra tòa thì hợp đồng này vẫn đang có hiệu lực, chưa bị tuyên hủy hoặc chấm dứt.
Do đó, trong thời gian tòa án đang giải quyết vụ án thì chủ nhà không được cho người khác thuê lại nhà.
Đòi nhà sao cho đúng luật?
Theo các chuyên gia pháp lý, việc đòi lại nhà cho thuê khi người thuê nhà đang ở trong nhà cho thuê là một lỗ hổng trong quy định pháp luật, không ít trường hợp đòi lại nhà cho thuê “quá tay” dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc.
Với các quy định hiện nay thì để tránh tình trạng không vi phạm pháp luật, chủ nhà chỉ có một cách duy nhất là phải tiến hành khởi kiện tại cơ quan tòa án, bởi chỉ có bản án có hiệu lực pháp luật mới đảm bảo được tính thi hành.
Dù hiện nay người cho thuê có thể nhờ UBND hoặc cơ quan công an hay một số cơ quan khác giải quyết nhưng cách này không có tính cưỡng chế thi hành nếu người thuê đang cố tình ở trong căn nhà thuê và họ không có bất kỳ một sự vi phạm pháp luật nào khác.
Cho thuê nhà cần lưu ý gì?
Hợp đồng thuê nhà là một dạng của hợp đồng thuê tài sản, nên nó được hiểu là một giao dịch dân sự được hình thành từ sự thỏa thuận giữa các bên và lợi ích mà các bên hướng đến.
Trong hợp đồng thuê tài sản, bên cho thuê chuyển quyền sử dụng tài sản cho bên thuê trong một thời gian nhất định. Hết hạn của hợp đồng, bên thuê phải trả lại tài sản thuê.
Để tránh phát sinh tranh chấp, khi bàn giao nhà, các bên cần lập biên bản bàn giao và ghi nhận hiện trạng lúc bàn giao.
Để đảm bảo không bị thất thoát tài sản cũng như có căn cứ yêu cầu bồi thường nếu có thiệt hại do bên thuê gây ra, các bên nên yêu cầu Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận sự việc bàn giao một cách khách quan nhất.