Đặt cọc bằng giấy viết tay có giá trị pháp lý không?

Việc sử dụng giấy viết tay để làm hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất khá phổ biến trong thực tế do tính tiện lợi và nhanh chóng của nó. Tuy nhiên, để đảm bảo tính pháp lý, có hiệu lực pháp luật và tránh những tranh chấp sau này, người đặt cọc và người nhận đặt cọc cần nắm rõ các quy định của pháp luật về của giấy đặt cọc.

 

Đặt cọc bằng giấy viết tay có hợp pháp không?

Theo Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015, đặt cọc là thỏa thuận về việc một bên giao cho bên kia một khoản tiền/kim khí quý/đá quý/vật có giá trị để bảo đảm thực hiện hoặc giao kết hợp đồng trong một thời hạn theo thỏa thuận.

Hiện, pháp luật không yêu cầu bắt buộc hợp đồng đặt cọc phải được thực hiện bằng hình thức nào. Do đó, các bên hoàn toàn có thể đặt cọc bằng lời nói, bằng hành động hoặc bằng văn bản (có thể sử dụng các phương tiện điện tử hoặc bằng giấy viết tay).

Đồng thời, Bộ luật Dân sự cũng không yêu cầu hợp đồng đặt cọc bắt buộc phải được công chứng hoặc chứng thực. Luật Công chứng cũng không có hướng dẫn cụ thể về thủ tục công chứng hợp đồng đặt cọc.

Tuy nhiên, để giấy đặt cọc mua nhà đất viết tay có giá trị pháp lý, cần đáp ứng các điều kiện có hiệu lực của một giao dịch dân sự quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015:

• Các bên tham gia thỏa thuận đặt cọc có năng lực hành vi dân sự, năng lực pháp luật dân sự phù hợp với thỏa thuận đặt cọc.
• Các bên đặt cọc, bên nhận đặt cọc hoàn toàn tự nguyện.
• Mục đích, nội dung của hợp đồng đặt cọc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

 

Giải quyết tranh chấp lấy lại tiền đặt cọc bằng giấy viết tay

Mặc dù pháp luật không cấm hợp đồng đặt cọc bằng giấy viết tay nên nếu không đạt thành thỏa thuận (một trong hai bên không thực hiện hoặc giao kết hợp đồng) thì các bên có thể lấy lại tiền đặt cọc theo một trong ba cách là thương lượng, hòa giải hoặc khởi kiện ra Tòa.

Theo khoản 2 Điều 328 Bộ luật Dân sự, kết quả của hợp đồng đặt cọc sẽ gồm:

– Các bên thỏa thuận được việc ký hợp đồng sau khi đặt cọc: Tài sản dùng để đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc các bên sẽ trừ đi khi thực hiện nghĩa vụ trả tiền.

– Bên đặt cọc là đối tượng từ chối thực hiện, ký hợp đồng: Bên nhận đặt cọc sẽ được hưởng tài sản đặt cọc.

– Bên từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng là bên nhận cọc: Bên nhận cọc phải trả cho bên đặt cọc tài sản được dùng để đặt cọc và một khoản tiền tương đương với tài sản đặt cọc.

Lưu ý: Nếu các bên có thỏa thuận khác thì thực hiện theo thỏa thuận đó.

 

Do đó, các bên có thể thực hiện một trong ba cách để lấy được tài sản đặt cọc:

– Thương lượng: Các bên thương lượng về việc trả lại tài sản đặt cọc hoặc bồi thường thiệt hại… khi không đạt được mục đích đặt cọc.

– Hòa giải: Nếu không thể thương lượng được, các bên có thể yêu cầu một bên thứ ba thực hiện thủ tục hòa giải để đi đến kết quả thỏa thuận được hoặc không.

– Khởi kiện: Trong trường hợp các bên không thể thỏa thuận được với nhau, một trong các bên có thể thực hiện thủ tục khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp về hợp đồng đặt cọc.

Trong trường hợp đặt cọc bằng giấy viết tay nhưng hình thức, nội dung của giấy viết tay đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật thì vẫn được coi là một trong các bằng chứng để các bên khởi kiện ra Tòa.

 

Đặt cọc mua bán nhà đất bằng vi bằng

Theo Khoản 3 Điều 2 Nghị định 08/2020/NĐ-CP, vi bằng là văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi có thật do Thừa phát lại chứng kiến, lập theo yêu cầu. Lập vi bằng ghi nhận việc đặt cọc mua bán nhà đất bằng giúp đảm bảo quyền lợi cho các bên và hạn chế rủi ro tranh chấp. Do vậy, vi bằng đặt cọc mua bán nhà đất có giá trị pháp lý và vi bằng đặt cọc cần đảm bảo các nội dung tại Điều 38 Nghị định 08/2020/NĐ-CP.

Theo đó, để tăng tính xác thực của việc đặt cọc, việc lập vi bằng đặt cọc mua bán đất được các bên tham gia giao dịch tin tưởng yêu cầu thực hiện nhằm bảo vệ quyền lợi của chính mình khi xảy ra tranh chấp.

Văn phòng Thừa Phát Lại quận Hà Đông với chức năng chính là Lập vi bằng ghi nhận trung thực, khách quan các sự kiện, hành vi, các thỏa thuận, các cam kết dân sự trong việc đặt cọc tiền để đảm bảo giao dịch chuyển nhượng giữa các bên. Từ đó, các bên sẽ có căn cứ pháp lý vững chắc để bảo vệ quyền lợi của mình. Đây cũng là loại văn bản đã giúp tháo gỡ nhiều khó khăn trong công tác xét xử cũng như giải quyết các vụ án phức tạp của Tòa Án. Với Vi bằng trong tay, người đặt cọc và người nhận đặt cọc đều có thể yên tâm khi thực hiện các giao dịch, đồng thời tôn trọng, thiện chí thực hiện đúng các thỏa thuận giữa các bên như đã giao kết.